top of page

2.2. İbadet 

          Dinler arasındaki benzer özelliklerden biri ibadettir. Başta ilahî dinler olmak üzere hemen hemen her dinde belli ibadetler vardır. Dua, namaz, oruç, hac, sadaka, kurban gibi ibadetler buna örnek olarak gösterilebilir.

İslam dininde emredilen temel ibadetlerden biri namazdır.Namaz genel olarak İslam dinine özgü bir ibadettir. Yahudilik, Hristiyanlık  gibi dinlerde de çeşitli ibadetler olmasına rağmen bunları tam anlamıyla benzeştirmek mümkün değildir. 

Dinler ibadete önem verir.

Yahudilikte sabah, akşam ve cumartesi günleri sinagoglarda Tanrı’ya ibadet ve dua edilir. Bu ibadet sırasında Tevrat’tan bölümler okunur. Aynı şekilde Hristiyanlıkta da sabah, akşam ve pazar günleri ibadet edilir. Dua ve ilahiler okunur. İbadetler Yahudilikte haham, Hristiyanlıkta ise papazların öncülüğünde yerine getirilir.

Başta İslamiyet olmak üzere bütün ilahî dinlerde dua etmeye önem verilir. Örneğin İslam’da dua hem başlı başına bir ibadet hem de diğer ibadetleri tamamlayan önemli bir unsur olarak kabul edilir. Kur’an da, duayla ilgili bir ayette, 

Hint, Çin ve Japon dinlerinde de dua ve ibadetin önemli bir yeri vardır. 

Aynı şekilde Budistler de Buda heykeli önünde diz çökerek dua ve ibadet ederler.Şintoizmde ibadetler evde veya mabetlerde yapılabilir. İbadet tanrılara dua etmek, pirinç ve pirinç şarabını kurban olarak sunmakla gerçekleşir.Dinlerde yer alan belli başlı ibadetlerden biri de oruçtur. İslam’a göre oruç, daha önceki ilahî din mensuplarına da farz kılınmıştır. Bu konuyla ilgili olarak Kur’an’da yer alan bir ayette, 

Dinlerde yer alan belli başlı ibadetlerden biri de oruçtur. İslam’a göre oruç, daha önceki ilahî din mensuplarına da farz kılınmıştır. Bu konuyla ilgili olarak Kur’an’da yer alan bir ayette, “Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten sakınmanız için oruç, sizden öncekilere farz kılındığı gibi size de farz kılındı.”(6) buyrulmuştur

İslamiyetten dışındaki dinlerde de oruç ibadeti var mıdır?

"Ey iman edenler!Oruç sizden öncekilerefarz kılındığı gibi sakınasınız diye,size de farz kılındı..."Bakara (183)

           Yahudilik, Hristiyanlık gibi dinlerde oruç ibadetinin yapılış şekli farklıdır. Örneğin Hristiyanlıkta iki çeşit oruç vardır. Bunlardan biri ekmek-şarap ayininden önce belirli gıda maddelerinin yenmemesi ve alkollü içecek alınmaması şeklinde uygulanır. Diğer oruç türü ise senenin belirli dönemlerinde kırk günlük bir perhizin uygulanmasından ibarettir.

     

           Yahudilikte Yom Kippur vb. bayramlardan önce oruç tutulur. Bu dine göre oruç, gün doğumuyla başlayıp akşamleyin ilk yıldızın doğuşuna kadar devam eder. Yahudilikte oruç tutmaktan amaç, nefsin arzu ve isteklerinin kontrol altına alınmasıdır.

​

           Amacı ve yapılış şekli farklı olmakla birlikte Hinduizm, Caynizm gibi dinlerde de oruç ibadeti vardır. Örneğin Caynizmde arka arkaya kırk gün oruç tutmak dinî bir yükümlülük olarak görülür.

           Dinlerin benzer özelliklerinden biri de hac ibadetidir. En genel anlamıyla hac, kutsal sayılan bazı yerlerin ibadet amacıyla ziyaret edilmesi olarak tanımlanabilir.

Hac, İslam’da temel ibadetlerden biridir ve farzdır.

             İslam’a göre hac, yılın belirli günlerinde Mekke’de bulunan Kâbe ziyaret edilip Arafat’ta vakfe yapılarak yerine getirilir. 

 

             Yahudilerin hac yeri Kudüs’teki Süleyman Mabedi’nden günümüze kalan Ağlama Duvarı’dır. Her yıl 17 Temmuz ile 19 Ağustos tarihleri arasında, Ağlama Duvarı önünde toplanan Yahudiler, burada Tevrat’tan bölümler okuyup dua ederek haccetmiş olurlar.

 

             Hz. İsa’nın yaşadığı yerler ve Hristiyan azizlerinin mezarları Hristiyanlığa ait hac yerleri olarak kabul edilir. Buna göre Hristiyanlar, Hz. İsa’nın doğduğu Bethlehem (Beytlehem) , yaşadığı yer olan Kudüs, Aziz Petrus ve Pavlus’un mezarlarının bulunduğu Roma vb. kutsal kabul ettikleri yerleri hac amacıyla ziyaret ederler.

         

            Hint dinlerinden Hinduizm, Budizm, Sihizm ve Caynizmde de hac amacıyla ziyaret edilen belli başlı yerler vardır. 

Genel olarak bütün dinlerde yoksullara yardım etmeye, sadaka ibadetine önem verilir. Musevilikte insanlar sadaka vermeye, iyilik yapmaya teşvik edilir. Bu konuda Tevrat’ta, “Kim fakire verirse onun eksiği olmaz. Fakat kim fakirden yüz çevirirse o, çok lanet alır.”

Dinlerde yer alan ortak uygulamalardan biri de kurban ibadetidir. Amacı ve yapılış şekilleri farklı olsa da hemen hemen her dinde kurban ibadeti vardır. Örneğin İslam dininde kurban ibadeti emredilir. Bu konuda Kevser suresinde yer alan bir ayette, “O hâlde Rabb’in için namaz kıl ve kurban kes.” buyrulur. Hristiyanlıkta önemli ayinlerden biri olan ekmek- şarap ayini bir tür kurban olarak kabul edilmektedir. Yahudilikte ise geçmişte, Süleyman Mabedi önünde kurban kesmeye önem verilmiştir. Ancak MÖ 586 yılında gerçekleşen Babil Sürgünü’nden sonra bu uygulama terk edilmiştir.
 

      ETKİNLİİK
​
          Dinlerde yer alan ibadetlerin benzer ve farklı yönleri nelerdir? Karşılaştırıp       düşüncelerinizi maddeler hâlinde yazınız. ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 
bottom of page